Kỹ-thuật-xây-nhà-lá :: Tổng hợp các bài viết về Kỹ-thuật-xây-nhà-látại Xây nhà lá

"Văn hóa nhà lá" vùng sông nước miền Tây

<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;">Nếu từng đến  vùng
U Minh  rộng lớn xưa kia và trên bán đảo Cà Mau ngày nay, đặc điểm mà
bạn dễ nhận thấy nhất về văn hóa vật thể là <b>ngôi nhà làm bằng cây lá</b>. Sau Tết
nguyên đán, khi mùa khô vẫn còn, người ta bắt đầu sửa sang lại hoặc cất nhà mới,
chuẩn bị đối phó với sáu tháng mùa mưa…<o:p></o:p></span><br />
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;"><b><a href="http://www.remtretruc.net/2015/04/rem-tre-truc-gia-re.html" target="_blank">Rèm tre giá rẻ</a></b></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjqX5M-tsggbhROpZ_FgMRUnQDNxBKWSRW4JSiqBnMUQMweoAkn4OAyhSM8MuoumGW3r9EVF9KcR4eaOexy9n3MIpevmqakOC8IUqZakxn_OT6FhT1mRlM19FBLdstBxNDqZ07_zH7i664C/s1600/WP_20141212_011.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><span style="font-size: large;"><img border="0" height="354" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjqX5M-tsggbhROpZ_FgMRUnQDNxBKWSRW4JSiqBnMUQMweoAkn4OAyhSM8MuoumGW3r9EVF9KcR4eaOexy9n3MIpevmqakOC8IUqZakxn_OT6FhT1mRlM19FBLdstBxNDqZ07_zH7i664C/s1600/WP_20141212_011.jpg" width="640" /></span></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: large;"><span style="font-family: "times new roman" , serif; line-height: 19.933334350585938px; text-align: justify;"> N</span><span style="font-family: "times new roman" , serif; line-height: 19.933334350585938px; text-align: justify;">gôi nhà làm bằng cây lá</span></span></td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;">Một kiểu nhà ở đặc
trưng, mang tính truyền thống của một vùng đất bao giờ cũng phải được xây dựng
trên cơ sở những nguyên tắc cơ bản. Ngôi nhà trước hết phải phù hợp với điều kiện
về địa hình, địa vật, khí hậu, thời tiết của vùng. Xem trọng những yếu tố này sẽ
giúp con người sáng tạo ra mẫu nhà phù hợp nhất để tự bảo vệ mình trong nắng
táp, mưa sa. Mặc khác, điều kiện kinh tế - xã hội cũng là yếu tố ảnh hưởng trực
tiếp đến vấn đề xây dựng nhà ở, cho nên việc làm nhà bằng nguồn vật liệu tại chổ
là sự lựa chọn tất yếu. Điều đó lý giải tại sao ngôi nhà lá có sử dụng <b><a href="http://mansaochenang.com/manh-che-nang/manh-tre-truc/" target="_blank">mành tre</a></b> lại rất phổ biến ở
vùng U Minh Thượng.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;">Đất đai vùng U Minh Thượng
tuy trũng, nhưng ít chịu tác động của triều cường từ biển và ảnh hưởng của lũ lụt
từ sông Cửu Long, cho nên nơi đây không có kiểu nhà sàn như ở một số địa phương
đầu nguồn lũ như Châu Đốc của tỉnh An Giang lân cận.<o:p></o:p></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRj95gBtlPCXnH-RfZHFjp6MLz5-WztIFzm3M8jGPhy8lsOvMONN8TMhBf0AlvyO_mUQQKEXKQDlp7j9TYArIPvBXE2Axouc-jcnlP2OkEOexYHhFyqsg2uUJrvqacBREZClTZN8n30Ko_/s1600/WP_20141212_014.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><span style="font-size: large;"><img alt="Cất nhà và cách làm nền nhà lá" border="0" height="354" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRj95gBtlPCXnH-RfZHFjp6MLz5-WztIFzm3M8jGPhy8lsOvMONN8TMhBf0AlvyO_mUQQKEXKQDlp7j9TYArIPvBXE2Axouc-jcnlP2OkEOexYHhFyqsg2uUJrvqacBREZClTZN8n30Ko_/s1600/WP_20141212_014.jpg" title="Cất nhà và cách làm nền nhà lá" width="640" /></span></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><b style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 19.933334350585938px; text-align: justify;"><span style="font-size: large;">Cất nhà và cách làm nền nhà lá</span></b></td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;">Việc chọn địa thế để <b>cất
nhà và cách làm nền nhà lá</b> chủ yếu là nhằm mục đích đối phó với nước ngập trong
mùa mưa. Nước ngập không cao nên phần lớn nền nhà được làm tương đối thấp. Đặc
điểm chung về phối cảnh của ngôi nhà ở vùng U Minh Thượng là cạnh nền nhà thường
có một ao nước. Đây là kết quả của việc đào lấy đất để đắp nền nhà. Khi nhà xây
dựng xong thì nó trở thành một ao nuôi cá. Trước kia, khi mà ở đây người ta
chưa có cách khai thác nước ngầm thì nguồn nước trong ao được sử dụng trong
sinh hoạt hàng ngày, nhất là vào mùa khô hạn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;">Đúng theo tên gọi, nhà
lá được xây dựng bởi cây và lá. Và, cây lá đó được lấy từ nguồn sẳn có tại chỗ.
Gỗ tràm được xử lý qua quá trình hóa sinh tự nhiên bằng phương pháp ngâm nước
dưới hầm, ao sẽ rất rắn chắn, dẽo dai, ít bị mối mọt đục khoét và lâu mục trong
môi trường có độ ẩm cao, nhiều nấm mốc. Một bộ cột nhà bằng tràm được xử lý kỹ
theo kinh nghiệm dân gian sẽ có khả năng sử dụng lâu đến hàng chục năm.<o:p></o:p></span></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgugbNDGin7xtUN82PHRg-A3Fjwod32gih4xd7EGQJeFDeG8j5lpU6q1zNDvcJ2kZZC0aU4JEE3jCd_Et4CtPr0eGYa_eaQcj06hze8yMEueei0nFAQkfquXnjcrvrbYoqw2F1T9-ECagOG/s1600/WP_20141212_020.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><span style="font-size: large;"><img alt="Xây dựng nhà lá" border="0" height="358" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgugbNDGin7xtUN82PHRg-A3Fjwod32gih4xd7EGQJeFDeG8j5lpU6q1zNDvcJ2kZZC0aU4JEE3jCd_Et4CtPr0eGYa_eaQcj06hze8yMEueei0nFAQkfquXnjcrvrbYoqw2F1T9-ECagOG/s1600/WP_20141212_020.jpg" title="Xây dựng nhà lá" width="640" /></span></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: large;">Xây dựng nhà lá</span></td></tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;"><b>Lá dùng để lợp nhà là
lá cây dừa nước</b>. Loài cây này có sức sống mãnh liệt, thích nghi được cả ở môi
trường nước ngọt hoặc nước lợ. Có lẽ người xưa cũng đã tìm nhiều loại <b>lá lợp
nhà</b>, cuối cùng mới chọn được<b> lá dừa nước</b> làm vật liệu chính, bởi vì loại này tương
đối bền trước sự thay đổi của thời tiết và khí hậu đặc thù miền nhiệt đới gió
mùa ở Nam bộ. Vào mùa khô, lớp lá dừa nước bao bọc ngôi nhà, nhất là mái nhà trở
thành lớp vật liệu cách nhiệt rất tốt. Những buổi trưa nóng bức, biên độ nhiệt
giữa trong nhà và <b><i><a href="http://mansaochenang.com/mua-man-sao-ngoai-troi-che-nang-cho-ban-cong/" target="_blank">màn sáo ngoài trời che nắng</a></i></b> chênh lệch rất lớn nên trong nhà luôn rất mát mẽ.
Do vậy, khi đời sống vật chất được nâng cao, nhiều ngôi nhà làm bằng vật liệu mới
mọc lên nhanh chóng ở vùng U Minh Thượng, nhưng người ta vẫn cất thêm một mái
lá để nghỉ trưa như một kiểu nhà hóng mát. Nếu như lá được chọn lọc và lợp kỹ,
ngôi nhà có thể sử dụng được trung bình là 5 năm mới phải thay lá mới.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;"><br /></span></div>
<span style="font-size: large;"><br /></span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: large; line-height: 115%;">Từ lá cây dừa nước, người
ta có thể làm ra các các kiểu lá dùng để lợp mái hay làm vách khác nhau. Mỗi một
kiểu lá đều có cách buộc dây riêng khi sử dụng. Dây buộc được gọi chung là
"dây lạt", chúng được làm từ “bẹ” (thân) hoặc “cà bắp” (chồi lá non)
của cây dừa nước.<o:p></o:p></span><br />
<br /></div>

Nếu từng đến vùng U Minh rộng lớn xưa kia và trên bán đảo Cà Mau ngày nay, đặc điểm mà bạn dễ nhận thấy nhất về văn hóa vật thể là ngôi n...

Đọc thêm »

Kỹ thuật xây dựng nhà lá miền Tây

08:01 Unknown 0

<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;">Ngày nay, việc <a href="http://xaynhala.blogspot.com/2015/01/ky-thuat-xay-dung-nha-la-mien-tay.html"><b>xây dựng nhà lá</b> </a>phù hợp với không gian sống, tận hưởng cảm giác mát mẻ sau những giờ làm việc là điều khó khăn bởi <b>xây dựng nhà lá</b> chỉ thấy ở vùng nông thôn với những chất liệu thô sơ. Chính vì vậy, kỹ thuật xây dựng nhà lá luôn được coi trọng trong <b>xây dựng nhà lá biệt thự</b>, <b>xây dựng quán cà phê bằng lá</b>, <b>xây dựng khu biệt thự lá</b>, v.v.</span><br />
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span>
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><b><a href="http://www.remtretruc.net/p/manh-che-nang.html" target="_blank">Mành che nắng ngoài trời</a></b></span><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheehGJuglYpyy9zD0GXqkMoL2gA97y3JyzQm5BskvKlgiV52Hm_gfbnYuEMyrUt-CxZP5sGa3bk85UCxoZpeyouIcGxxM_bm1MyVdjrr1haEsdYJ2RQESHJW1-dMOGbVQ871ndXX3b3Wid/s1600/1354749196-du-lich-thai-lan--9-.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img alt="xây dựng khu biệt thự lá" border="0" height="430" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheehGJuglYpyy9zD0GXqkMoL2gA97y3JyzQm5BskvKlgiV52Hm_gfbnYuEMyrUt-CxZP5sGa3bk85UCxoZpeyouIcGxxM_bm1MyVdjrr1haEsdYJ2RQESHJW1-dMOGbVQ871ndXX3b3Wid/s1600/1354749196-du-lich-thai-lan--9-.jpg" title="xây dựng khu biệt thự lá" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><b style="font-size: medium; text-align: justify;">Xây dựng khu biệt thự lá</b></td></tr>
</tbody></table>
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;">Khi <a href="http://xaynhala.blogspot.com/" target="_blank"><b>xây dựng một ngôi nhà cây lá</b> </a>đơn
sơ, cột chôn chân thì chỉ cần tôn cao nền bằng đất để tránh nước ngập nhà vào
mùa nước nổi và hạn chế ẩm thấp, nước thấm làm nhanh mục chân cột.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;">Nền nhà được đắp bằng đất phù sa
(đất thịt có pha cát) hoặc tốt nhất là đất gò mối. Nếu nhà làm vội thì có khi
nền lại được đắp bằng đất ướt vừa đào dưới ao lên, thoa láng bề mặt. Thường do
tác động của sinh hoạt trong nhà nên thời gian ngắn sau kiểu nền như vậy để lại
nhiều chỗ lồi lõm, nứt nẻ. Cũng là nhà thô sơ nhưng làm kỹ hơn thì nền được đầm
bằng đất phơi khô, băm nhuyễn, long nước. Để hạn chế tình trạng nứt nẻ lớp mặt
nền nhà được trộn thêm tro bếp hoặc vôi. Nhằm tạo độ láng mịn cho mặt bằng nền
nhà thì ở lớp trên cùng được dùng thanh gỗ tròn hoặc chai thủy tinh để lăn đi lăn
lại nhiều lần. Nền nhà làm kỹ sẽ bằng phẳng, đẹp và dễ dọn dẹp vệ sinh nhà cửa.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_FZRaZ8KRPsrrepox6AK3LDP35ixpcFcJOa_hUGZ6LYGoQWu8KkTNtjIzUeCBht7da7W0X8sKNtlSlUI5SJPPEewi77KE5LqaS2MN5ZwmyrJdvSgEDtvh2eJNBkttF6qmUyM_MS0FfyqD/s1600/images.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img alt="xây dựng quán cà phê bằng lá" border="0" height="428" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_FZRaZ8KRPsrrepox6AK3LDP35ixpcFcJOa_hUGZ6LYGoQWu8KkTNtjIzUeCBht7da7W0X8sKNtlSlUI5SJPPEewi77KE5LqaS2MN5ZwmyrJdvSgEDtvh2eJNBkttF6qmUyM_MS0FfyqD/s1600/images.jpg" title="xây dựng quán cà phê bằng lá" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><b style="font-size: medium; text-align: justify;">Xây dựng quán cà phê bằng lá</b></td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><b>Ngôi nhà lá đơn sơ</b>, bán kiên cố đa phần
là kiểu nhà rội, tức nhà có 4 cột cái. Bộ khung nhà làm bằng gỗ tạp. Thường bộ
cột nhà là cột tròn, để nguyên cây. Cột được lấy mực, bào trơn phần thân. Kèo,
xuyên cắt hình chữ nhật có tiết diện phổ biến là 9cm x 12cm. Đòn tay bằng dừa
hoặc cây tạp cưa xẻ hộp. Rui bằng tre, tầm vông, che nắng ngoài trời bằng <b><i><a href="http://mansaochenang.com/man-sao/man-sao-truc/" target="_blank">mành sáo trúc chống nắng</a></i></b>. Nếu nhà nào kinh tế khá hơn
một chút thì làm nhà cột, kèo, xuyên bằng cây rừng (xẻ hộp). Bộ cột gỗ dầu, 4 cạnh
vuông (gọi là cột dầu vuông) kê táng gạch nung tạo nên ngôi nhà đẹp, tao nhã
nên đây cũng là ngôi nhà mơ ước của đa số gia đình bình dân.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><b><a href="http://mansaochenang.com/" target="_blank">SkyBlinds</a></b> chuyên cung cấp tre trúc, màn sáo chống nắng ngoài trời là sự lựa chọn phù hợp. Sau khi đã tính toán, gia công xong
các bộ phận của khung nhà, việc tiếp theo là lắp ráp và dựng nhà. Để dựng nhà
đơn giản, bán kiên cố người ta dựng hàng cột cái trước sau đó lắp các cây kèo,
xuyên lên sau. Do bộ khung nhà tương đối nhẹ nên công việc dựng nhà không phức
tạp, nặng nề như đối với ngôi nhà gỗ kiên cố. Khi dựng nhà chỉ cần dùng các cây
tre làm nạng để chỏi, giữ thăng bằng và định vị các cây cột. Người thợ chánh
chỉ huy thợ phụ, nhân công điều chỉnh sao cho các cây cột hàng nhất, hàng nhì,
hàng ba đứng ngay hàng thằng lối; kèo, xuyên khít khao, không vênh với nhau là
được.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;">Nhà rội bán kiên cố hầu hết đều có
20 cây cột, gồm: hàng nhất, cột hàng nhì và cột hàng ba. Hiếm có trường hợp mở
rộng diện tích bằng cách thêm cột hàng tư. Trường hợp để tăng diện tích sử dụng
người ta dùng cách giảm bớt cột cái giữa nhà, gọi là nhà trốn cột. Tức là ngôi
nhà chỉ có 2 cột cái, 3 cây kèo. Kèo giữa được làm lệch tâm. 2 cây cột cái ở
giữa được thay bằng 2 cây cột ngắn như cây trính được gọi là cột bợ hoặc cột
đực. 2 cây cột bợ nằm trên dây xuyên. Kiểu nhà này kém chắn chắn vì vậy chỉ
được sử dụng cho ngôi nhà có diện tích nhỏ hoặc là căn nhà dưới.</span><br />
<span style="font-family: "times new roman", serif; font-size: 13pt;">Ngoài các kiểu nhà rội phổ biến còn
có một số biến thể khác.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqWkViNMy0G7B-lPsCoV7GHrjYN2dlTwAaPMUXJOvuB_fqbweeIDRi103B5Wavp7zQmL7xFolKU3Bm3MGYzdJ2KNOFE2ozgfy5-NDbLcXU0w7TFAjbg57ApjRhTGJhSZsyyIMbJTv41xoj/s1600/nhala2_da7fb.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img alt=" xây dựng nhà lá" border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgqWkViNMy0G7B-lPsCoV7GHrjYN2dlTwAaPMUXJOvuB_fqbweeIDRi103B5Wavp7zQmL7xFolKU3Bm3MGYzdJ2KNOFE2ozgfy5-NDbLcXU0w7TFAjbg57ApjRhTGJhSZsyyIMbJTv41xoj/s1600/nhala2_da7fb.jpg" title=" xây dựng nhà lá" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><b><span style="font-size: small; text-align: justify;"> X</span><span style="font-size: small; text-align: justify;">ây dựng nhà lá</span></b></td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<h4>
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><b><a href="http://www.remtretruc.net/p/mau-manh-tre.html" target="_blank">Mẫu mành tre</a></b></span></h4>
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;">Như kiểu nhà “đầu đội vai mang”, với
cây xuyên nằm sát cây đòn dông. Cây xuyên vừa liên kết 4 cây cột cái vừa đỡ cây
đòn dông, gọi là cây xà co. Nhằm mục đích gia tăng mối liên kết giữa các các
cột cái của ngôi nhà rội.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;">Đối với dạng nhà đơn sơ, bán kiên cố
trước kia đều dùng lá dừa nước để lợp mái. Để lợp nhà đảm bảo không bị dột, có
độ bền cao thì phải tính toán sao cho “đậu thước”. Người thợ sử dụng cây thước
nách, còn gọi là thước ba (hình tam giác đều, 3 cạnh bằng nhau, mỗi cạnh dài
41,5cm). Từ nóc nhà đặt cây thước nách, tính độ phơi mái cộng thêm trung bình
là 1,5cm. Nếu nhà khá giả thì nâng mái lên là 2cm; Nếu nhà nghèo thì độ phơi
mái hạ xuống 1cm. Vì nếu mái lá cao thì nhà thông thoáng nhưng mái lá nhanh
mục; Ngược lại mái lá thấp, nhà sẽ tối nhưng lâu phải thay lá hơn.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><b>Lá lợp nhà là loại chằm</b> (tự chằm
hoặc mua ở vựa vật liệu xây dựng), còn gọi là lá mần - đốp thì dễ lợp, thông
dụng; Lá xé lợp khó hơn, ít người dùng. Kỹ thuật lợp lá tuy khá đơn giản nhưng
đòi hỏi cũng phải tính toán, thao tác kỹ thì mới đạt về kỹ thuật và mỹ thuật.
Trước khi lợp nhà thì chủ nhà hoặc ông thợ chánh phải thống nhất với kíp thợ
lợp nhà về ni tấc. Nếu lợp dày thì mỗi tấm lá đôi cách nhau 10cm, lá chiếc 8cm;
Nếu lợp thưa thì khoảng cách là 15cm. Khoảng cách này gọi là “li lá”; Lợp dày
gọi là lợp “khít mắt”. Khi đã thống nhất độ dày thưa mỗi li lá thì người mỗi
thợ dùng lòng bàn tay của mình làm “cây cỡ” để đo khoảng cách các li lá làm sao
cho tất cả đều cỡ với nhau. Người thợ chánh hoặc chủ nhà ở dưới đất sẽ điều
chỉnh độ dày thưa cho từng người thợ. Để cho mái nhà đẹp thì khi lợp còn phải
thống nhất là chỉ xỏ lạt bên phải hoặc trái cây rui. Khi buộc tấm lá vào rui
thường theo kiểu “mối chéo cánh gà” hay còn gọi là “mối chuột” và phải giấu mối
thật kỹ. Người điều khiển bên dưới phải luôn nhắc thợ phải vặn dây lạt sát tấm
lá, gọi là “vặn khu ốc”. Nhà lợp từ dưới lên trên. Khi 2 mái đã lợp xong thì
phải xốc nóc, tức là lợp kín phần giáp mí giữa 2 mái nhà, chỗ nằm phía trên cây
đòn dông. Trước kia xốc nóc cũng sử dụng bằng lá dừa nước, nay nhiều nhà sử
dụng tấm xốc nóc làm sẵn bằng gốm đỏ Vĩnh Long. Sau khi lợp mái xong còn phải
làm tấm vĩ tre dằn lên mái lá tấm vĩ tre, gọi là “tấm rã”. Tấm rã giúp cho mái
lá nằm thẳng thóm, không bị tốc mái khi mưa to, gió lớn.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;">Sau khi lợp mái xong đến phần dừng
vách 2 bên đầu xông. Phần tiếp giáp mặt đất dùng tre, trúc làm khung
sườn và dừng vách bằng lá chằm hoặc lá xé. Để đảm bảo bền chắc, thẩm mỹ và
an toàn thì khi dừng vách đến đầu cột hàng ba thì dừng lại. Công việc tiếp theo
là dùng thanh tre, trúc làm cây ép lép để dằn bên ngoài vách lá, buộc chặt vào
bộ khung vách. Nhà có điều kiện hơn thì đóng vách ván hoặc làm từ <b><a href="http://mansaochenang.com/tag/man-sao-tre-truc/" target="_blank">màn sáo tre trúc</a></b>. Phần
trên bên còn lại của vách nhà có hình tam giác, cần phải che chắn bằng tấm vách
làm sẵn, gọi lá cánh én. Đỉnh của tam giác nằm ngay cây đòn dông.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;">Phần vách nhà trước, vách buồng và
vách nhà sau tùy hoàn cảnh kinh tế gia đình có thể dừng bằng ván, gài nẹp tre
hoặc bằng lá dừa nước. Nhà đơn sơ, bán kiên cố thường có 1 cửa cái, 1 cửa sau
và có ít có cửa sổ. Phần trang trí kiến trúc ít được chú ý. Nếu nhà nào có
trang trí thì cũng chỉ tập trung ở vách trước, thể hiện qua các ô cửa trám, mắt
cáo hoặc đơn giản chỉ là kiểu thượng song hạ bản.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><b>Xây dựng nhà lá đơn sơ </b>tương đối dễ làm nên hầu
hết những người đàn ông trưởng thành qua học hỏi kinh nghiệm trong làng xóm đều
có thể tự mình vẽ kiểu và tự làm nên ngôi nhà theo ý riêng. Chỉ khi dựng nhà,
lợp mái thì cần phải huy động thêm bà con dòng họ, láng giềng đến hỗ trợ.</span><span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<span style="font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 13.0pt;"><b>Nhà bán kiên cố lợp bằng lá</b> có phần phức tạp hơn
nên cần có người am hiểu hơn về kỹ thuật làm nhà. Vì vậy cần phải thuê mướn thợ
chứ ít người đủ khả năng tự làm nhà để ở. Xây nhà là ở TP. Hồ Chí Minh với nhiều nhân công chuyên nghiệp về làm nhà, gọi là thợ giàn trò. Thợ giàn trò có trại mộc riêng hoặc
di chuyển lưu động, thầy thợ hợp tác với nhau theo kiểu “hợp tan”.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: justify;">
<br />
<br />
<br /></div>